Nieuw onderzoek: muziek bij operatie halveert risico op delier

Music4Five Team
8 sep
2 minuten om te lezen

Nieuwe studie toont aan dat muziek vóór en na een operatie op verschillende manieren helpt bij herstel van ouderen

Muziek inzetten bij medische ingrepen: het klinkt eenvoudig, maar steeds meer wetenschappelijke studies laten zien dat het daadwerkelijk impact heeft. Een recente Koreaanse studie uit Medicina (2025) voegt een belangrijke puzzelstuk toe: de timing van muziek maakt uit. Speel je de muziek tijdens de operatie, of pas erna? En welk effect heeft dat op het herstel?

Onderzoek naar muziekinterventies tijdens en na operaties bij ouderen

In dit grootschalige onderzoek werden 360 patiënten van 65 jaar en ouder, die een geplande operatie ondergingen onder narcose, verdeeld in drie groepen:

Eén groep kreeg muziek tijdens de operatie (intraoperatief)
Eén groep kreeg muziek na de operatie (postoperatief, in de verkoeverkamer)
De derde groep kreeg geen muziek (de controlegroep)

Alle patiënten kozen zelf hun favoriete muziekgenre uit een standaardlijst (klassiek, ambient, jazz, etc.), die via een hoofdtelefoon werd afgespeeld.

De onderzoekers wilden weten: welke aanpak vermindert het risico op ‘emergentiedelier’, een acute verwardheid die vaak voorkomt bij oudere patiënten na narcose?

Onderzoekresultaten: effect van muziek tijdens en na een operatie

De belangrijkste uitkomsten uit deze studie laten zien dat muziek op verschillende momenten rondom de operatie andere effecten heeft en laat een duidelijk verschil zien tussen de twee muziekinterventies:

Muziek tijdens de operatie halveerde het risico op een delier (13,8% vs. 28,7% in de controlegroep).
Muziek na de operatie verkortte de duur van het delier en verlaagde de pijnscores.
Beide groepen rapporteerden een hogere patiënttevredenheid dan de controlegroep.

Daarnaast bleek uit de analyse dat patiënten met meer pre-operatieve angst een groter risico op delier hadden. Bij deze groep werkte muziek extra beschermend.

Wat zegt dit onderzoek over muziek als medicijn in de zorg?

Voor zorginstellingen die muziek willen inzetten rondom operaties, biedt deze studie een helder inzicht: beide momenten zijn waardevol, maar op een andere manier.

Intraoperatieve muziek werkt het best als preventie: het verlaagt het risico op een verwarde of onrustige ontwaakfase.
Postoperatieve muziek ondersteunt het herstel: het verzacht pijn, verkort onrust en verhoogt tevredenheid.

De onderzoekers benadrukken ook het belang van gepersonaliseerde muziekkeuze. Muziek die aansluit bij de voorkeur van de patiënt, heeft meer impact; een principe dat ook centraal staat in het Music4Five systeem.

Praktische implicaties van muziek bij operaties in het ziekenhuis

In Nederland adviseert de perioperatieve richtlijn al om muziek via een hoofdtelefoon aan te bieden bij patiënten vóór, tijdens en na een operatie. Deze nieuwe studie onderbouwt dat advies verder, met duidelijke verschillen in effect op basis van het moment van toediening.

Voor ziekenhuizen, OK-teams en verpleegafdelingen biedt dit handvatten om muziek doelgericht en onderbouwd in te zetten.

Het optimaliseren van timing én muziekvoorkeur kan het verschil maken in patiëntveiligheid, comfort en herstel.

Meer weten?

Wil je meer weten over de praktische toepassing van muziek in de zorg? Of ben je benieuwd hoe het Music4Five systeem aansluit bij deze inzichten?

Lees verder over de richtlijn Perioperatief Traject
Of ontdek hoe Music4Five werkt in de praktijk

Bron:

Lee, H. et al. (2025). The Differences Between Intraoperative- and Postoperative-Preferred Music Effects on Emergence Delirium in Elderly Patients. Medicina, 61(9), 1586. https://doi.org/10.3390/medicina61091586